Deze week weer een volle nieuwsbrief, want we hebben veel te melden. Niet alleen komt de officiële release van AI4Cri steeds dichterbij en hebben we daarvoor een lanceringswebinar gepland, ook in de wereld van AI zijn er weer spannende ontwikkelingen en ten slotte nemen we je graag mee in wat wij geleerd hebben op het VOGIN Jaarcongres Omgevingskennis.
Lanceringswebinar AI4Cri
Zet het maar alvast in de agenda, want op 11 maart om 16:30 organiseren wij de lanceringswebinar van AI4Cri, de tool voor crisiscommunicatie. Uiteraard gaan we je alles vertellen over hoe AI4Cri precies werkt en hoe we jouw organisatie kunnen helpen met snelle, gestructureerde crisiscommunicatie. Daarnaast zal ook AI-expert Maarten Sukel uitleg komen geven over hoe je AI op een veilige manier kunt inzetten.
Je kan je niet meer inschrijven. Heb je vragen mail naar info@compaijen.com.
AI-ontwikkelingen: Gemini, DeepSeek en GPT-NL
Het zal je niet zijn ontgaan: de opkomst van DeepSeek, het Chinese geavanceerde AI-model, vergelijkbaar met GPT-4, maar tegen aanzienlijk lagere kosten. Binnen de kortste keren was het de meest gedownloade AI-app in de Apple App Store. Het klonk veelbelovend, maar in de afgelopen weken zijn er grote zorgen gerezen over de manier waarop DeepSeek omgaat met persoonsgegevens. Zo wordt gebruikersdata mogelijk opgeslagen op Chinese servers, wat risico’s op misbruik door de Chinese overheid met zich meebrengt. Daarnaast ontdekte een Amerikaans cybersecuritybedrijf dat meer dan een miljoen gesprekken van DeepSeek-gebruikers openbaar toegankelijk waren en, alsof dat nog niet genoeg is, faalde de chatbot in alle veiligheidstests. Zo ontdekten onderzoekers zonder veel moeite dat DeepSeek bijvoorbeeld instructies kon geven over cyberaanvallen en andere illegale praktijken, in tegenstelling tot concurrerende AI-modellen die dat niet deden. Als reactie hierop heeft het Nederlandse kabinet ambtenaren verboden om DeepSeek te gebruiken, uit vrees voor mogelijke spionage en datalekken. En in Italië is het zelfs helemaal niet meer mogelijk om de app te downloaden.
Ook bij Gemini (AI van Google) loopt het niet allemaal op rolletjes. Zo heeft Google recentelijk bevestigd dat cybercriminelen wereldwijd, uit landen zoals Iran, Noord-Korea en Rusland, Gemini misbruiken voor hun aanvallen. Ze gebruiken het model om aanvallen te verfijnen door bijvoorbeeld scripts te verbeteren en gerichte phishingcampagnes te creëren.
Ondertussen werkt Nederland achter de schermen door aan GPT-NL, een initiatief van TNO, het Nederlands Forensisch Instituut en SURF. Zij zijn gericht op het creëren van een open en transparant taalmodel dat aansluit bij de Nederlandse waarden en zich aan de regels houdt. Met GPT-NL streeft Nederland naar versterking van de digitale soevereiniteit door minder afhankelijk te zijn van commerciële buitenlandse AI-modellen. En, zoals we hierboven kunnen lezen, is dat hard nodig.
VOGIN Jaarcongres Omgevingskennis
Vorige week waren we aanwezig op het VOGIN Jaarcongres Omgevingskennis—een dag vol inspiratie, inzichten en verrassingen.
Elizabeth Fry, Chief Communications Assessment and Analysis bij de NAVO, nam ons mee in de wereld van data en liet zien hoe je data omzet in bruikbare inzichten. Een waardevolle sessie, zeker in een tijd van reële dreigingen.
Ook ontdekten we tijdens de sessie van Aafko Boonstra (Nieuwscheckers) hoe makkelijk misinformatie zich kan verspreiden, zelfs zonder opzet. Hij daagde ons uit om online onderzoek te doen naar de pink tax—de vermeende extra kosten die vrouwen betalen voor vergelijkbare producten. Tot onze verrassing leken alle bronnen dit probleem te bevestigen. Maar toen Aafko de feiten presenteerde, bleek dat vrijwel alle artikelen teruggingen naar één Amerikaans onderzoek uit New York. Dit was een belangrijke les: nepnieuws ontstaat niet altijd door bewuste misleiding, maar vaak doordat informatie kritiekloos wordt overgenomen en verspreid.
De bosbranden in Californië in januari 2025 laten zien hoe dit mechanisme grote gevolgen kan hebben. Terwijl duizenden mensen hun huizen moesten verlaten, overspoelde sociale media met gemanipuleerde verhalen. Sommigen beweerden dat immigranten en daklozen de branden opzettelijk hadden aangestoken, terwijl anderen politici de schuld gaven. Ook circuleerde de valse claim dat de federale overheid Californië in de steek liet door meer geld naar Oekraïne te sturen dan naar de bestrijding van de branden. Gecoördineerde bot-activiteiten versterkten de polarisatie en chaos.
Net als bij de pink tax werd misinformatie kritiekloos overgenomen en versterkt. Waar het ene geval een economisch debat beïnvloedde, leidde het andere tot maatschappelijke onrust. Beide laten zien hoe snel misinformatie zich verspreidt, vaak zonder kwade bedoelingen, soms met kwade bedoelingen, maar met verstrekkende gevolgen.
Daarnaast deelden we op het VOGIN Jaarcongres zelf ook onze kennis. Tom liet zien hoe je ChatGPT kunt inzetten voor omgevingsanalyses—en vooral hoe eenvoudig en tijdbesparend dat kan zijn. We hopen dat deelnemers geïnspireerd zijn om hier zelf mee aan de slag te gaan!
De dag werd afgesloten met een spannende prompt-battle onder leiding van Skye van Gooswilligen, waarin Tom als jurylid mocht optreden. Een mooie afsluiting van een inspirerende én gezellige dag!
Tot slot
Van spraakmakende AI-ontwikkelingen tot waardevolle inzichten op het VOGIN Jaarcongres, de afgelopen weken hadden het allemaal. Terwijl DeepSeek en Gemini worstelen met veiligheidsvraagstukken, zet Nederland stappen met GPT-NL. En met de lancering van AI4Cri om de hoek, belooft ook maart een maand vol innovatie te worden.
Meer informatie over het webinar, mail naar info@compaijen.com.